کاربرد صاعقه گیر در ساختمان ها
صاعقه تخلیه بار الکتریکی بین ابرها و ابر و زمین میباشد. تقریبا 95 درصد صاعقهها بین ابرها اتفاق می افتد و فقط 5 درصد آنها به زمین میرسند. برخی از صاعقهها به خانهها، افراد، درختان و دیگر سازههای موجود در سطح زمین برخورد کرده و خطر افرین میشوند. فردی به نام بنجامین فرانکلین اولین بار به این موضوع پی برد که با استفاده از یک میله فلزی بر بالای ساختمانها میتوان تخلیه بار الکتریکی ابرها به زمین را کم کرد. در ادامه قصد داریم در مورد کاربرد صاعقه گیر در ساختمان ها بحث کنیم.
دلیل نیاز ساختمان ها به صاعقه گیر:
در صورت برخورد صاعقه به ساختمانها، جریان الکتریسیته از راه غیر رسانا عبور کرده. و همانطور که میدانید نارسانا در خانهها شامل، دیوارها، سقف، کف، پنجرهها و هر جسم غیرفلزی دیگر میباشند. هنگامی که جریان الکتریسیته از اجسام نارسانایی که مقاومت زیادی دارد، آن هم با سرعت و شدت صاعقه، عبور کند باعث بروز آتشسوزی و وارد شدن خسارات فراوان میگردد.
حال برای اینکه مسیری رسانا در ساختمان جهت عبور جریان الکتریکی صاعقه ایجاد کنیم، از یک میله فلزی ترجیحا مسی استفاده میکنیم. این میله فلزی از سقف به کف و سپس به زمین وصل میگردد تا جریان الکتریکی را از ابر به زمین منتقل کند. و از خسارت جانی و مالی به سازههای روی زمین و افراد جلوگیری کند.
ارتفاع ساختمان جهت نصب صاعقه گیر باید چقدر باشد؟
بر طبق قوانین و مقررات وضع شده در نظام مهندیی ، ساختمانهایی که ارتفاع 60 متر یا کمتر از آن را دارند و در منطقهای بنا شدهاند که احتمال برخورد صاعقه در آن کم است نیاز به نصب ادوات و تجهیزات صاعقه گیر ندارند. ولی اگر سازهای ارتفاعی بیشتر از 60 متر داشته حتما باید از تجهیزات صاعقهگیر در آنها استفاده گردد. در این شرایط دیگر مهم نیست ساختمان در منطقهای باشد که میزان برخورد صاعقه کم باشد یا زیاد.
نصب صاعقه گیر در ساختمان به شرایط به آب و هوای منطقه، ارتفاع شهر از سطح دریا و نزدیک بودن به کوه بستگی دارد. به طور کلی هر صاعقه گیر مساحت مشخصی را تحت پوشش قرار داده که برای بالا بردن پوشش آن باید از یک شبکه صاعقه گیر استفاده نمود.
انواع صاعقه گیرها:
صاعقه گیر میلهای یا راد
صاعقه گیر میلهای و کابلی
صاعقه گیر شبکهای
در حالت کلی صاعقه گیرها به سه نوع تقسیم میشوند. هر نوع صاعقه گیر کاربرد خاص خود را دارند و در ساختمانهای خاصی مورد استفاده قرار میگیرند.
صاعقه گیرهایی که از آنها نام برده شد همگی از نوع صاعقه گیرهایی هستند که پس از اجرای کامل مراحل ساخت خانه، نصب و راه اندازی میگردند.
نوع دیگری از صاعقه گیرها هم وجود دارند که در هنگام ساخت ساختمان در مرحله اسکلت بندی به روش بتن مصلح نصب میشوند. در این نوع صاعقه گیر در واقع اسکلت ساختمان به عنوان صاعقه گیر عمل مینماید.
در مقاله بعدی در مورد انواع صاعقه گیر بیشتر بحث میکنیم.